पेरिस, १४ मंसिर । एयरबसले आफ्नो ए–३२० परिवारअन्तर्गतका करिब छहजार विमानमा तत्काल सफ्टवेयर परिवर्तन आवश्यक परेको चेतावनी जारीगरेपछि विश्वभरका एयरलाइन्सहरुले हिजो शनिबार थपउडान रद्ध तथा ढिलाइको घोषणागरेका छन् । अक्टोबरमा जेटब्लूको एक उडानमा देखिएको प्राविधिक खराबीको मूल्यांकनपछि एयरबसले आफ्ना ग्राहकहरुलाई तत्काल सावधानी अपनाउन अनुरोध गरेको थियो । एयरबसका अनुसार तीव्र सौर्य विकिरणले उडान नियन्त्रण प्रणालीका महत्वपूर्ण डेटा बिगार्ने जोखिम देखिएको छ, जसले अहिले सेवामा रहेका ए–३२० परिवारका धेरै विमान प्रभावित हुनसक्ने बताइएको छ । सफ्टवेयर परिवर्तन अधिकांश विमानमा केही घण्टामै सकिने भए पनि लगभग एक हजार विमानमा यो प्रक्रिया हप्तौँ लाग्नसक्ने एक श्रोतले एएफपीलाई जानकारी दिएको छ । एयर फ्रान्सले शनिबार अतिरिक्त कति उडान रद्ध हुनेछन्भन्ने गणना भइरहेको बताउँदै प्रभावित यात्रुहरुलाई एसएमएस तथा इमेलमार्फत व्यक्तिगत रुपमा सूचित गरिँदैछ भनेर जनाएको छ । यसले गत शुक्रबारमात्र ३५ उडान रद्धगरेको थियो । कोलम्बियाली एयरलाइन्स एभियांकाले आफ्नो करिब ७० प्रतिशत फ्लीट सफ्टवेयर समस्याबाट प्रभावित रहेको जनाएको छ । युरोपियन युनियन एभियसन सेफ्टी एजेन्सी (इएएसए) ले एयरबसले समस्या सूचित गरेपछि आवश्यक सुरक्षा उपायहरु लागू गर्ने जानकारी दिएको छ ।
इएएसएले भनेको छ –यी कदमहरुले उडान तालिकामा केही समय अवरोध ल्याउन सक्छन्, तर यात्रु सुरक्षानै पहिलो प्राथमिकता हो । उडान नियन्त्रण कम्प्युटर निर्माणगर्ने थेल्स कम्पनीले उपकरणहरु एयरबसका प्राविधिक विशिष्टताअनुसार पूर्ण रुपमा मिल्दो रहेको र इएएसए र एफएएबाट प्रमाणित भएको स्पष्ट पार्दै समस्या परेको सफ्टवेयर आफूअन्तर्गत नपर्ने बताएको छ । एयरबसले सिफारिसका कारण यात्रु तथा ग्राहकलाई परेको असुविधाबापत क्षमायाचना गर्दै व्यावहारिक अवरोध स्वीकार गरेको छ । अक्टोबर ३० मा जेटब्लूद्वारा सञ्चालित ए–३२० विमानमा कम्प्युटर त्रुटि देखिएपछि नियन्त्रण कठीन बनेको र क्यानकुन–नेवार्क मार्गमा उडान गरिरहेकै अवस्थामा विमान अचानक तल झरेको थियो । पाइलटहरुले आपतकालीनरुपमा फ्लोरिडाको टाम्पामा अवतरण गराउनुपरेको थियो । केही यात्रु घाइते भएको स्थानीय अधिकारीहरुको उद्धरणगर्दै अमेरिकी मिडियाले जनाएको छ । जेटब्लूले घटनाबारे प्रत्यक्ष टिप्पणी नगरे पनि ए–३२० तथा ए–३२१ मोडेलमा आवश्यक परिवर्तन शुरुगरिसकेको जनाएको छ । अमेरिकन एयरलाइन्सले पनि चेतावनीपछि सफ्टवेयर अद्यावधिक प्रक्रिया अघि बढाएर करिब ३४० प्रभावित विमानमध्ये धेरैजसो नियमित सेवामा फर्कने अपेक्षासहित धेरै ढिलाइ हुने चेतावनी दिएको छ । युनाइटेड एयरलाइन्सले समेत शुरुमा आफू प्रभावित नभएको बताएको भए पनि पछि छवटा विमानमा समस्या देखिएको र केही उडान प्रभावित हुने जानकारी दिएको छ ।
डेल्टा एयर लाइन्सले आवश्यक अद्यावधिक शनिबार बिहानसम्म पूरागर्ने जनाएको छ । एयर इन्डिया, एभियाङ्का, फिलिपिन्स एयरलाइन्स तथा सेबु प्यासिफिकलगायत क्यारियरहरुले समेत उडान ढिलाइ, रद्ध र पुनःबुकिङका जानकारी क्रमशः सार्वजनिक गरिरहेका छन् । फिलिपिन्समामात्र हिजो शनिबार ४० भन्दा बढी घरेलु उडान रद्धगरिएको थियो । सन् १९८८ देखि उत्पादनहुँदै आएको ए–३२० एयरबसको सबैभन्दा बढी बिक्री हुने विमान हो । सेप्टेम्बरसम्म एयरबसले करिब १२ हजार २५७ विमान बिक्री गरेको छ । यो संख्या बोइङ ७३७ सँग उस्तै स्तरमा रहेको छ । रासस,एएफपी
